Verslag
Op de eerste avond van het achtste seizoen van het Kenniscafé wordt de brug geslagen tussen het verleden en de toekomst van de gemeente Emmen. Plaats van handeling: het Bruggebouw over de Hondsrugweg - symbolischer kan het niet. Het thema spreekt kennelijk aan, want de avond is compleet uitverkocht.
Krimp
Deze avond is georganiseerd in het kader van het project Kenniscafé maakt kennis met krimp, gesubsidieerd door de provincie Drenthe. De ondertitel van de avond blijkt goed gekozen: ‘een gemeente die van geen krimp wil weten’. Maar het verschijnsel is op de achtergrond prominent aanwezig en Zuidoost-Drenthe zal zich daartoe moeten verhouden, zo maakt de eerste lezing duidelijk. Hoe de regio - en dan met name de gemeente Emmen - dat wil doen, wordt in de tweede lezing uit de doeken gedaan door burgemeester Van Oosterhout. Die haalt in dit verband Daniël Lohues aan: “Je weet pas waar je heen gaat als je weet waar je vandaan komt”.
Het verleden
Waar we vandaan komen wordt geschetst door de eerste spreker, dr. Gerrit van Vegchel, gepromoveerd op de Metamorfose van Emmen. De ondertitel van zijn proefschrift luidt: Een sociaal-historische analyse van twintig kostbare jaren. 1945 – 1965. Hij laat zien hoe Emmen na de oorlog in hoog tempo veranderde. Emmen was niet alleen stedenbouwkundig een voorbeeld voor het hele land, maar het markeerde ook een kantelpunt in het economisch beleid. In plaats van de mensen naar de fabrieken te brengen, zoals jaren lang gebeurd was (naar Philips of naar de Hoogovens), kwamen nu voor het eerst de fabrieken naar de mensen.
Parkstad Limburg
Vervolgens trekt Van Vegchel de parallel met Parkstad Limburg, een regio waarvan hij jaren onafhankelijk voorzitter was en die hij uit het slop mocht trekken. Dat is redelijk gelukt: de regio gelooft nu in een toekomst met krimp! De vergelijking tussen Zuidoost-Drenthe en Parkstad Limburg valt niet per se uit in het nadeel van het gebied rond Emmen. Maar let op, doceert Van Vegchel, Emmen kan het niet alleen, kijk naar de wijdere regio en ook over de grens.
De sleutel van het succes zit in drie zaken. Zorg ervoor dat de jongeren blijven of terugkeren. Zet niet in op het grootbedrijf, maar op het MKB en zet die bedrijven aan tot innovatie. En kijk ten slotte wat bij je past: bouw voort op het DNA van de streek.
De toekomst
Na het intermezzo van het cabaretduo 2VOUDT van Eddy Zinnemers en Rob Wilhelm, die ook een brug slaan tussen heden en verleden én tussen Drenthe en de rest van Nederland, belicht Eric van Oosterhout de toekomst van Emmen. Dat doet hij aan de hand van de strategienota ‘Emmen 2030: dáár wil je zijn’. Dit is geen burgemeester van de ambtelijke taal, maar een betrokken leider die de democratie dichterbij wil brengen. Er zijn in Nederland plekken zat waar ‘hij nog niet dood gevonden wil worden’, maar Emmen en omgeving, daar is hij trots op. En dat moet de zaal ook zijn. Jammer dat de slogan ‘van turfstad naar durfstad’ indertijd al in Veendam gebruikt is, want die had Emmen ook goed gepast.
Hij brengt in herinnering dat het stekje voor de strategienota twee jaar geleden is geplant in het Kenniscafé. Waar legt Emmen de komende decennia het accent? Meer op wonen of meer op (economische) groei? Gaan wij de kant op van een elitaire democratie of die van de plurale democratie?
Waar wij ook het accent op gaan leggen, in alle scenario’s zijn er drie kernopgaven. Emmen moet een innovatieve kern van bedrijvigheid worden, ook van de vrijetijdsindustrie. Emmen moet zijn positie als logistiek knooppunt tussen de Randstad en Noord- en Oost-Europa verder uitbouwen. Ten slotte moet Emmen blijven inzetten op een onderscheidende woon- en werkomgeving. ‘Groen, groener, groenst’, zo onderstreept de burgemeester. Daar hoort zo’n mooi centrum bij, een Atlastheater en een hogeschool – Van Oosterhoudt benadrukt tot drie keer toe hoe belangrijk het is dat NHL Stenden Hogeschool in Emmen blijft. Een universiteit in Emmen acht hij echter een brug te ver, zo antwoordt hij op een vraag uit het publiek.
Die vragen worden door avondvoorzitter Auk Nijhof strak geregisseerd. De laatste vraag maakt de cirkel rond. Als de kiem voor de strategienota destijds in het Kenniscafé is gelegd, kan deze bijeenkomst dan niet de start zijn voor het project democratie dichterbij? Het lijkt de burgemeester een strak plan.