Aan tafel met Johan Remkes

Verslag

Sonja Van Beveren, voorzitter Kenniscafé, opent de avond in het Atlastheater met het voorstellen van de gasten aan tafel. Johan Remkes zit aan tafel met de Groningse gedeputeerde Susan Top, schrijver en columnist Peter Middendorp en burgemeester Eric van Oosterhout. Gezienes Evenhuis, oud-wethouder van Emmen en medeoprichter van het Kenniscafé, ontpopt zich op zijn oude dag als talkshowhost.

Marieke Klooster (zang) en Leonieke Vermeer (piano) zorgen deze avond voor de muzikale omlijsting en de liedjes van Ede Staal worden gewaardeerd door de bezoekers.

Oh oh Den Haag

Met Johan Remkes aan tafel blijft de moeizame formatie van een rechts kabinet natuurlijk niet onbesproken. Gezienes Evenhuis vindt dat Remkes zijn telefoon niet uit hoeft te doen, hij kan gebeld worden. Johan Remkes antwoordt:” ik word niet gebeld en ik neem niet op!” Hij zit nog steeds in adviesgroepjes en die hebben ook een functie. Met zijn advies uit 2020, na de boerenopstand, is niets gedaan. Hoe langer het duurt, hoe lastiger dit probleem wordt, aldus Remkes.

Er wordt vaak gesproken over een extraparlementair kabinet en dat is niet hetzelfde als een minderheidskabinet met gedoogpartner, vertelt Remkes. Een extraparlementair kabinet maakt afspraken op hoofdlijnen, zoals migratie, financieel kader, steun Oekraïne, relatie NED/EU en klimaat/stikstof. De Tweede Kamer heeft dan speelruimte. De uitleg, die de bezoekers nu krijgen, is de enige juiste, aldus Remkes.

En het 'omtzigtig' handelen,vraagt Gezienus Evenhuis.... Van Pieter Omtzigt weet je nooit of je hem “bij de kop of bij de kont hebt”, reageert Remkes.

Krankzinnige toestand

Peter Middendorp noemt de hele formatie een “krankzinnige toestand”. En met een racistische partij als de PVV moet je niet willen regeren. Democratieën gaan kapot door samenwerken met rechtse partijen. Kijk maar om je heen in Europa! Er zijn wel vaker lastige formaties geweest. Onderhandelingen zijn vertrouwelijk, dus geen X of media. Susan Top merkt op dat de sociale media effect heeft op het gedrag van politici. Wat levert het op, bijvoorbeeld in peilingen? Zij ziet weinig reflectie en evaluatie. Gaat het goed komen? Er kan wel een werkbaar kabinet uitkomen, volgens Remkes.

Eric van Oosterhout vertelt dat de gemeenten zitten te wachten op een hoofdlijnenakkoord, er ligt veel wat om een oplossing vraagt. Hij werkt met veel plezier in Emmen. Heeft kort geleden weer voor zes jaar bijgetekend. Emmen is nog niet af! Hij schrijft columns die zijn gebundeld in 'Gelukkig in Emmen' .

Johan Remkes heeft een waarschuwing aan de politiek en aan zijn partijgenote Yesilgöz in het bijzonder. Hij hoorde ooit een Groninger tegen een politicus zeggen:  “Wie kinnen nait tegen joe proaten, mor wel tegen joe stemmen” 

Na de pauze zingt Marieke Klooster 'Sunny Valentine' en nog enkele liedjes van Ede Staal.

Dubbele tweedeling in de samenleving

Dat is de kloof tussen de sociaal-culturele bovenlaag en ‘afgehaakt Nederland’. Maar ook de kloof tussen stad en platteland en dus tussen de Randstad en het Noorden.

Susan Top heeft in haar functie als gedeputeerde meer begrip gekregen voor bestuurders. Als oud-actievoerder weet zij als geen ander waarom burgers afhaken en stemmen op nieuwe partijen. Zij heeft een bijzondere positie, voorgedragen door de BBB, maar is geen lid van deze partij. Zij legt verantwoording af aan de Staten en heeft geen politieke achterban.

In feite een deskundige gedeputeerde van buiten. Het is wel ingewikkeld, vertelt Top, vooral bij politieke issues. Top werkt regelmatig met Remkes samen en dat gaat uitstekend! Johan Remkes werkt mee aan het programma om een toekomstig perspectief te schetsen voor Groningen. Remkes heeft nog een advies voor Eric Oosterhout ten aanzien Schoonebeek/ NAM, let goed op en schat langetermijneffecten in, borg risico's en wees ruimhartig!

Johan Remkes heeft in de periode van de omgekeerde vlaggen veel mensen gesproken en vertelt dat het dan vooral gaat om het voorzieningenniveau in de regio/stad en platteland. De kloof is niet zo duidelijk, de verschillen tussen stad en platteland wel!  Het rapport 'Elke regio telt' schrijft dat links/rechts wordt doorkruist door verticale sociaal-culturele as.

Peter Middendorp ziet de kloof ook binnen de stad. Het zijn gescheiden werelden en contacten tussen de groepen zijn minimaal. Eric van Oosterhout geeft een voorbeeld van een school in de Groninger woonwijk Selwerd, die door kinderen van 55 verschillende nationaliteiten wordt bezocht. Veel kinderen van hoogopgeleide ouders uit de wijk gaan elders naar school. Jammer, vindt Oosterhout, kinderen in zo'n gemeenschap krijgen hierdoor geen mogelijkheid om kansenongelijkheid te ervaren.

Peter Middendorp vindt dat ongelijkheid al eerder ontstaat. Hoogopgeleide ouders lezen hun kinderen voor en op vierjarige leeftijd is er al een taalachterstand ontstaan die je nooit meer inhaalt. Ook volwassenen lezen te weinig! Lees vaker een boek, raadt hij de bezoekers aan, het liefst eentje van mij! Zijn nieuwste boek  en zijn toneelstuk 'De kant van Ada'  kregen lovende recensies bij Pauw aan tafel. Het toneelstuk is 4 april te zien in het Atlastheater.

Johan Remkes schrikt elke keer weer van de percentages over laaggeletterdheid (15%) en vraagt zich af of dat komt door de schaalvergroting in het onderwijs. Eric Oosterhout is trots op het ‘Bondgenootschap geletterd Drenthe’ en merkt dat het effect heeft. 

Susan Top vindt het triest dat we niet in staat zijn om het te verbeteren. Op papier lijkt het goed geregeld, in de praktijk is het ingewikkeld en dan haken mensen af. Het zou meer doelgericht en minder regelgericht moeten zijn. Burgers hebben soms al een meter aan ordners staan! Vraag mensen, wat hebben jullie nodig? De 'doorbraakmethode' is zo'n doelgerichte aanpak.

Eric van Oosterhout over 'Elke regio telt' : hier kunnen we wat mee. Emmen werkt met Erkende Overlegpartners (EOP's), meedenken en verbinding staan centraal. Remkes is van mening dat bestuurders in de regio ook hebben bijgedragen aan de ontstane situatie, wees zelfbewust en werk samen is zijn advies!

Vragen

Het is niet eenvoudig om een vraag te stellen. Er wordt gesproken over de burgerenquête in Schoonebeek, waaruit blijkt dat 57% van de burgers tegen de NAM-activiteiten is. Lokale bestuurders hebben toezeggingen gedaan. Er zijn verwachtingen gewekt door de enquête. Peter Middendorp reageert dat democratie niet betekent dat je 'nee' kunt zeggen.

De volgende vraag gaat over hoogopgeleide jongeren die naar elders vertrekken omdat in de regio weinig passende banen beschikbaar zijn. Er zijn wel banen, maar het aanbod is minder divers dan in de Randstad. Eric van Oosterhout is van mening dat vertrekken niet erg hoeft te zijn. Veel jongeren komen later terug naar de regio.

Afsluiting

Marieke Klooster zingt nog enkele fraaie liedjes. Sonja van Beveren deelt 'vrolijke' boeketten uit aan de tafelgasten en wenst iedereen nog een prettige avond.

Foto's