Verslag
3D printen leeft. Dat bleek tijdens de inspiratieavond die het Kenniscafé Emmen aan het fenomeen wijdde. Een avond met veel vragen vanuit de zaal en veel belangstelling voor de studenten van de Stenden Hogeschool, die lieten zien hoe 3D-printen werkt.
Spreekster was Anush Martirossian van het bureau Ground3d uit Amsterdam, gespecialiseerd in alles wat met het driedimensionaal printen te maken heeft. Zij is de aangewezen persoon om de vraag te beantwoorden of 3D-printen nu een hype is of een niet weg te denken techniek. Haar eerste ontmoeting met 3D was het zien van een prachtige lamp, een kunstwerk dat onmogelijk met de hand te maken is. Hét begin van haar interesse in 3D-techniek.
3D-printen maakt de laatste jaren een sterke groei mee. Het verovert de wereld, er is sprake van een 3e revolutie. Zoek je bijvoorbeeld op de term '3D-printen' in Google, dan zie je vanaf 2011 een sterk stijgende lijn. Op die momenten dat er bijzondere 3D-voorwerpen in het nieuws zijn, zoals een geprint wapen, zie je de stijging zelfs zichtbaar toenemen.
3D-printen is laagsgewijs een product opbouwen door digitale productie. Het wordt onder meer gebruikt in de industrie en in de gezondheidszorg en ook zijn er steeds meer thuisprinters. De basis grondstof voor het 3D-printen vormt een kunststof spoel. met daarop draad dat op 200 graden Celsius wordt gesmolten via de printkop. Die bouwt het te printen voorwerp laagje voor laagje op.
3D-printen is ouder dan je denkt, vertelt Martirossian. In 1989 laat Charles Hullin voor het eerst de revolutionaire nieuwe techniek van stereolithografie, oftewel 3D-printen, zien. In 1993 werd het mogelijk in kleur te printen. En al in 1999 kon je verschillende hardheden in één run printen.
Op dit moment is het mogelijk om 3D-printen te maken van allerlei voorwerpen in verschillende materialen zoals nylon, keramiek, roestvrij staal, goud, brons en ga zo maar door. Sommige voorwerpen worden direct opgebouwd in de printer, andere voorwerpen worden opgebouwd als mal en daarna gegoten in brons, goud en dergelijke.
3D-printen is, behalve een productiemethode gericht op het produceren naar behoefte, ook een sociale ontwikkeling. De bron is het digitale bestand, dat op diverse plekken wereldwijd met elkaar wordt gedeeld. 3D-printen is een zogenoemd open source-systeem, bedoeld om met elkaar te delen, te ontwikkelen en te vernieuwen.
3D-printen wordt steeds toegankelijker omdat er sprake is van vrije kennisdeling en omdat er goedkope 3D-printers beschikbaar zijn voor thuis. De consument kan producten laten printen via websites en winkels, het gebruikte kunststof is goedkoop en de ondersteunende software is makkelijk beschikbaar is.
In de toekomst zal 3D-printen gebruikt worden voor het maken van prototypes voor de industrie, maquettes van architecten, haute couture, design, sieraden en het printen van eten zoals chocolade en suikervormen. Op het gebied van de gezondheidszorg is er sprake van de unieke match tussen de scan van de patiënt en de 3D-techniek. Gehoorapparatuur die precies past, lichaamsprotheses die precies passen qua vorm én stijl. De toekomstdroom? Van wereldwijd produceren en distribueren naar lokaal produceren.
Om zelf met 3D-printen aan de slag te gaan, heeft Martirossian wel wat tips. De eerste stap is het verkrijgen van een ontwerp, de 3D-file. Dit kun je op drie manieren doen. Bijvoorbeeld door ontwerpen te downloaden via de website thingiverse.com of youmagine.com. Een tweede manier is het 3D-scannen via de website 123dapp.com. Hierbij kun je bijvoorbeeld gebruik maken van je smartphone door rondom foto’s te maken van het object of de persoon die je wilt laten printen. Een goede belichting en goede ruimte zijn dan belangrijk. Een derde manier is het 3D-tekenen via de website tinkercad.com, waar je door vormen te slepen en op te bouwen een eigen ontwerp kunt maken.
De tweede stap is het 3D-printen van je digitale ontwerp. Dit kun je doen door het online te laten printen via websites als shapeways.com en i.materialise.com. Het is een kwestie van uploaden van een 3D-file, een keus maken uit het materiaal, kiezen voor een vaste of een holle vorm (hol is goedkoper) en binnen een week heb je het product in huis.
Printen kan ook via de site 3dhubs.com, een samenwerking van 10.000 lokale thuisprinters. Welke thuisprinter zit er bij jou in de buurt? Je kunt het ontwerp ook op een USB stick meenemen en laten printen in een copyshop.
En dan zijn er nog de zogenoemde Fablabs, waarvan er nu twintig zijn in Nederland. Locaties waar 3D-printers staan waar je zelf mee kunt werken en experimenteren. Of je koopt een thuisprinter voor een paar honderd euro, het materiaal koop je via colorfabb.comen printen maar.
Meer informatie over 3D-printen is natuurlijk ook te vinden op de website van ground3d.
Foto's
